Historia Tartanu Wojtek to opowieść niezwykła – łącząca losy żołnierzy Polskiego II Korpusu, Bliskiego Wschodu, wojennej tułaczki oraz powojennej Szkocji. To również przykład tego, jak tradycyjny szkocki tartan może stać się nośnikiem pamięci, emocji i międzynarodowej historii.
Kim był Wojtek – niedźwiedź-żołnierz Polskiego II Korpusu
Wojtek (1942–1963) był syryjskim niedźwiedziem brunatnym, odnalezionym jako osierocony młody miś w Iranie przez żołnierzy 22. Kompanii Zaopatrzenia Artylerii Polskiego II Korpusu. Został przez nich adoptowany i szybko stał się integralną częścią oddziału. Towarzyszył żołnierzom podczas wędrówki przez Bliski Wschód, Włochy i Europę Zachodnią, zyskując status maskotki, towarzysza i symbolu braterstwa.
Wojtek oficjalnie figurował w ewidencji wojskowej – otrzymał stopień szeregowca i własny numer. Jego obecność podnosiła morale żołnierzy, a z czasem stała się legendą. Po zakończeniu wojny Wojtek wraz z żołnierzami trafił do Szkocji, gdzie zamieszkał w Edynburgu i zyskał ogromną sympatię lokalnej społeczności.
Czym jest Tartan Wojtek Memorial Trust
Tartan Wojtek Memorial Trust został zaprojektowany jako wzór pamiątkowy, którego celem jest upamiętnienie niedźwiedzia Wojtka oraz historii polskich żołnierzy w Szkocji. Tartan został oficjalnie zarejestrowany w Scottish Register of Tartans w 2013 roku, a jego projekt powstał z myślą o zachowaniu pamięci historycznej i symbolicznego dziedzictwa.
Warto podkreślić, że jest to tartan objęty restrykcjami – jego produkcja i sprzedaż mogą odbywać się wyłącznie za zgodą Polish Ex-Combatants Association w Edynburgu. To dodatkowo podkreśla jego wyjątkowy, pamiątkowy charakter.
Symbolika kolorów Tartanu Wojtek
Projekt Tartanu Wojtek jest niezwykle przemyślany i bogaty w znaczenia. Wzór oparto na szkockim tartanie Roxburgh, ponieważ Wojtek po przybyciu do Szkocji odwiedził Springwood Park w Kelso, należący do księcia Roxburgh.
Dominująca, intensywna czerwień nawiązuje bezpośrednio do polskiej flagi, a cienkie, czerwone linie przypominają czerwono-białe wstążki, które polscy żołnierze kupowali od lokalnych kobiet i doszywali do mundurów, aby móc się identyfikować jako Wojsko Polskie.
Wzór łączy barwy polskiej i szkockiej flagi, symbolizując wyjątkową relację i przyjaźń między Polską a Szkocją. Dwa odcienie zieleni odzwierciedlają krajobrazy szkockich Borders oraz nawiązują do tartanu Leslie, noszonego przez King's Own Scottish Borderers Regiment.
Wyjątkowym elementem jest pojedyncza, piaskowa krata (sand over-check), która symbolizuje pustynne tereny Bliskiego Wschodu – miejsca, gdzie rozpoczęła się historia Wojtka – oraz kolor jego miękkiego, brązowego futra. Ten motyw został umieszczony symbolicznie w „sercu” zieleni szkockich Borders, podkreślając miejsce, w którym zarówno żołnierze, jak i Wojtek odnaleźli nowy dom.
Tartan jako nośnik pamięci
W 2013 roku tkana próbka Tartanu Wojtek została przekazana do National Records of Scotland, gdzie jest przechowywana jako część narodowego dziedzictwa. To potwierdza, że nie jest to jedynie wzór dekoracyjny, ale element historycznej narracji, chroniony i traktowany z należnym szacunkiem.
Tartan Wojtek jest dziś symbolem pamięci o polskich żołnierzach, ich drodze wojennej oraz szczególnej więzi, jaka połączyła Polaków i Szkotów po II wojnie światowej.
Szalik Wojtek Tartan w kolekcji Tartan i Wełna
W naszej kolekcji Tartany specjalne Tartan Wojtek zajmuje miejsce szczególne. Szalik wykonany z naturalnej wełny jagnięcej powstaje w tradycyjnej irlandzkiej tkalni, z dbałością o detale i z poszanowaniem symboliki wzoru. To nie tylko ciepły, elegancki dodatek na chłodne dni, ale również świadomy wybór – produkt niosący historię i znaczenie.
Nosząc szalik w Tartanie Wojtek, sięgasz po fragment opowieści o odwadze, przyjaźni i wspólnym dziedzictwie Polski i Szkocji.
Zobacz szalik Wojtek Tartan w naszym sklepie i poznaj historię, którą możesz nosić każdego dnia.
